Idę do państwa
  • IEiAK
    13.04.2013
    13.04.2013
    Szanowni Państwo,
    ostatnio pokłóciliśmy się z kolegami-studentami o odmianę skrótu nazwy naszego Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej (IEiAK, który wymawiamy zwykle jako [jejak]). Idziemy na IEiAK (jak na Pawiak) czy może do IEiAK-u (jak do instytutu)? Robimy coś w IEiAK-u czy na IEiAK-u? Proszę o podpowiedź.
  • i tak
    28.03.2013
    28.03.2013
    Czy używanie zwrotu I tak / I tak na przykład (rusycyzm?) na początku zdania jest zgodne z normami polszczyzny? Jeśli tak, to czy postawienie przecinka po ww. zwrotach jest błędem? Przykłady:
    I tak nazwisko van Gogha pojawia się już w pierwszym rozdziale powieści, w związku z portretem protagonisty.
    I tak na przykład większość z was prawdopodobnie zna pojęcie odporności stada.
  • Japońskie imiona i nazwiska z afiksami
    10.05.2016
    10.05.2016
    Szanowni Państwo,
    jak należałoby odmieniać imiona i nazwiska japońskie w przypadku użycia ich w połączeniu z formami grzecznościowymi, takimi jak -san, -kun, -sama, -chan, -sensei oraz o-? Chodzi o egzotyzację dialogu, więc ich pominięcie nie byłoby pożądane.
    Czy w przypadku sufiksów odmieniać powinny się oba człony (o ile istnieje taka możliwość), czy też jedynie któryś z nich? I czy pisownia imienia z prefiksem powinna być: O-Hana czy Ohana?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelniczka
  • nazwisko Piksa
    17.10.2012
    17.10.2012
    Witam,
    bardzo proszę o podanie, czy nazwisko Piksa należy odmieniać. Która z tych form jest poprawna: dla pani/pana Piksy czy dla pani/pana Piksa? Zapraszam panią/pana Piksę czy Zapraszam panią/pana Piksa? Czy używać formy państwa Piksów?
    Pozdrawiam
  • Oko jako nazwisko
    1.03.2019
    1.03.2019
    Szanowni Państwo,
    dlaczego nazwisko Oko odmieniamy tak jak nazwiska Kościuszko, a nie jak rzeczownik pospolity oko. Wiem, że nazwiska słowiańskie zakończone na -o odmieniamy wedle deklinacji żeńskiej, gdy przed -o występuje spółgłoska twarda, zaś według deklinacji męskiej, gdy spółgłoska ta jest miękka. Interesuje mnie jednak, dlaczego nazwisko Oko powinniśmy odmieniać jako Oki, Oce, Okę…, a nie jako Oka, Oku itd. Tłumaczy to po prostu tradycja czy może chodzi o głębsze racje merytoryczne?
  • Osobiście tam nie byłem
    3.11.2015
    3.11.2015
    Szanowni Państwo,
    kiedy powiedziałem znajomemu, że znam pewne miejsce, ale nie byłem tam osobiście, zapytał, czy można być gdzieś nieosobiście. Odpowiedziałem, że nie można, ale czasem pojawiają się w wypowiedziach takie puste semantycznie słowa, które po prostu coś podkreślają. Odrzekł, że idąc tym tropem, można by właściwie cofać się do tyłu, bo do tyłu podkreśla kierunek cofania. Zacząłem się zastanawiać, czy nie ma racji, tzn. czy być gdzieś osobiście nie jest po prostu pleonazmem.
  • pałac Westminster, pałac westminsterski
    22.07.2002
    22.07.2002
    Jakiś czas temu natknąłem się w sieci na Państwa słownik i uważam, że jest on najdokładniejszą i najpełniejszą tego typu polską stroną internetową. Mam do Państwa pytanie: czy poprawniej jest pisać np. pałac Westminster, czy też Pałac Westminster; albo opactwo Westminster czy też Opactwo Westminster? Idąc dalej, jakiej litery użyć, odmieniając ten zwrot np. opactwo westminsterskie/skim czy Opactwo Westminsterskie/skim itp.? Wiem, że z reguły rzeczownik poprzedzający nazwę własną, np. zamek, pałac, opactwo, ulica, zatoka, pisze się z małej litery, jednak w powyższym przypadku spotkałem się już z różnymi wariantami. Może jest to jakiś wyjątek? A może obie te wersje są poprawne?
    Dziekuję
  • Pierwszeństwo zasad przed osobowościami (?)
    3.07.2018
    3.07.2018
    Szanowni Państwo!
    Interesuje mnie zdanie Pierwszeństwo zasad przed osobowościami. Wyraz po wyrazie jest ono przełożone z angielskiego (principles before personalities) i przekład ten jest zapewne poprawny, ale jego polska wersja wydaje mi się mocno problematyczna. Przed jakimi osobowościami? Jak rozumieć to Pierwszeństwo zasad przed osobowościami? Co z tego niby wynika? O co chodzi? Jak to rozumieć?

    Z poważaniem – Witold Dociekliwy
  • piesek, biesek
    7.07.2016
    7.07.2016
    Szanowni Państwo,
    co oznaczają słowa (wyrażenie) pieska, bieska użyte w tekście piosenki Agnieszki Osieckiej Na zakręcie („Choć gdybym chciała – bym się urządziła/Już widzę: pieska, bieska, stół./Wystarczy, żebym była miła’’)? Czy wyrażenie to funkcjonuje w mowie potocznej?
    Dziękuję i pozdrawiam.
  • Pochodzenie spójnika zanim.

    26.03.2021
    26.03.2021

    Szanowni Państwo,

    skąd wzięło się słowo zanim? Wydaje się, że jest to zbitek słów „za + on”. Jednak znaczenie przeczy tej intuicji: zanim oznacza przecież coś przed, a nie za, co ma odpowiednik np. w angielskim before czy włoskim prima. Bardzo proszę o wyjaśnienie etymologii tego słowa.

    Pozdrawiam, P.R.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego